ADHD, BESTAAT HET NU WEL, OF NIET?

Het is de laatste tijd veel in de media, bestaat ADHD nou écht, of niet? En als het wel bestaat, is het dan een ziekte, of slechts afwijkend gedrag?

Zo maakten verschillende mensen mij al attent op het verhaal dat de 'bedenker' van ADHD, psychiater Leon Eisenberg, op zijn sterfbed gezegd zou hebben dat ADHD slechts een fictieve ziekte is. Bedacht om de farmaceutische industrie te spekken.

Ook zouden ADHD-kenmerken voort kunnen komen uit overmatig marihuana- of alcoholgebruik, slaap- of ijzertekort en dyslexie.
En oh ja, wat ik ook vaak hoor: 'Vroeger, toen bestond ADHD nog niet. Toen was je gewoon wat drukker dan de rest, of je had teveel suiker op.'

Pfoe, wist ik eindelijk wat me mankeerde, bestaat het niet! Heb ik weer.
Oké, dat was een grapje. Ik vind dat deze 'kenmerken van afwijkend gedrag' zeker serieus genomen moeten worden. Je leest het goed, ik noem het geen ziekte. Ik heb ook nooit het gevoel gehad dat ik 'ziek' ben. Wel denk ik dat mijn hersenen op een heel andere manier werken dan die van een 'normaal' (I know, geen fijn woord) iemand. En daardoor gedraag ik mij soms anders, of heb ik andere dingen nodig.
Of ik denk dat de farmaceutische industrie gigantisch veel winst maakt op ADHD? Ja! Ik ben zelf ook zeker niet van mening dat iedereen die zich anders gedraagt maar volgestopt moet worden met allerlei pillen, om normaal te kunnen doen. Ik merk dat dit wel sneller gebeurt dan vroeger en dat baart me soms wel zorgen. Ritalin zal zeker niet gezond zijn voor jonge opgroeiende kinderen en inderdaad, de diagnose ADHD wordt tegenwoordig nogal snel op tafel gegooid.

Van vroeger kan ik me herinneren dat er op onze hele school twee kinderen met ADHD zaten. Dan tel ik mijzelf niet mee, want dat was toen nog lang niet bekend. Nee, ik was gewoon een drukker kind, dat aan het bureau van de leerkracht wel te handhaven was. Ik haalde gewoon goede cijfers, dus niks aan de hand toch?
Tja, dan komen we dus weer bij het andere uiterste; het afwijkende gedrag negeren of onderdrukken. Ik denk dat ik een prettigere schooltijd had gehad als er wat meer begrip voor me was of wat meer rekening met me werd gehouden.
Als het zo is dat er tegenwoordig meer kinderen zijn die afwijkend gedrag vertonen dan vroeger, wat misschien wel echt zo is nu ik erover nadenk, dan is dat volgens mij omdat de maatschappij steeds meer van ze verwacht. De tijd dat ze echt kind kunnen zijn, wordt steeds korter. Tegenwoordig zijn kinderen op steeds jongere leeftijd al verantwoordelijk voor hun eigen avondeten, want hun ouders moeten werken. Ook hebben ze al op jonge leeftijd verschillende verplichtingen. Ze moeten naar dansles, muziekles, bijles en oh, ze moeten ook nog een teamsport doen, want dat is goed voor de sociale vaardigheden. Als ik buiten rondloop spelen er aanzienlijk minder kinderen buiten dan ik mij herinner van vroeger. Terwijl buitenspelen, in bomen klimmen, rennen, huppelen en springen voor mij juist uitlaatkleppen waren, zitten kinderen steeds vaker binnen, voor een scherm. Als je hoofd érgens van vol raakt..

Goed, tot zover mijn misschien wel 'Oma-opvattingen'. ADHD of niet, de oplossing is volgens mij meer differentiatie op het gedrag van kinderen. Er wordt al flink onderscheid gemaakt qua instructie en verwerking op het gebied van kennis, maar in mijn ogen nog niet altijd genoeg op het gebied van gedrag. En nee, ik vind niet dat Pietje preventief moet gaan huppelen voor elke les en Jantje altijd maar op de gang moet gaan werken. Kinderen moeten ook leren om zich aan te passen aan hun omgeving, dat moeten ze in hun verdere leven namelijk ook nog regelmatig doen. Het is voor kinderen fijn het gevoel te hebben dat iemand ze begrijpt en dat gevoel geef je ze niet door aan elk kind exact dezelfde verwachtingen te stellen. Het heeft juist ruimte nodig om zichzelf te kunnen zijn en daarmee om te kunnen gaan in bepaalde situaties. Ik zie het als de taak van de leerkracht om ze daarin zo goed mogelijk te begeleiden.

EEN BIJZONDER LIEDJE

Ik ben een muziekliefhebber. Van allerlei soorten muziek kan ik genieten. Soms is het lekker om even mijn overtollige energie eruit te luisteren met een flinke dosis herrie, maar muziek kan me ook tot rust laten komen. Zeker zo vlak voor het slapen gaan vind ik het fijn om nog even naar Norah Jones te luisteren.

Maak je geen zorgen, ik ga niet álle leuke liedjes met je delen. Dan zou ik meer een muziekblog gaan schrijven. Nee, alleen liedjes die ik bijzonder vind, die me raken. Dit kan verschillende redenen hebben, bij dit liedje gaat het bijvoorbeeld om de tekst. Op een grappige manier verwoordt Norah precies wat er ´s avonds met mij gebeurt.

In your message you said
You were going to bed
But I'm not done with the night

So I stayed up and read
But your words in my head
Got me mixed up so I turned out the light

And I, don't know how
To slow it down
My mind's racing
From chasing pirates

Well, I'm having the squeems
While the silliest thing's
Floppin' around in my brain

And I try not to dream
But them possible schemes
Swim around, wanna drown me in sync

And I don't know how
To slow it down
Oh, my mind's racing
From chasing pirates

And I don't know how
To slow it down
Oh, my mind's racing
From chasing pirates

My mind's racing
From chasing pirates
My mind's racing
From chasing pirates

REVIEW; HET VOLLEHOOFDENBOEK

Eigenlijk heb ik hem al een tijdje, maar ik wilde deze toch even met jullie delen; Het Vollehoofdenboek. Het is geschreven door Linde Kraijenhoff, een speltherapeute bij Kentalis.
Toen ik vorig jaar samen met mijn 'Tante Juf' -mijn tante die ook in het onderwijs zit- over de Onderwijsbeurs wandelde, viel mijn oog op dit boek. De titel sprak me meteen aan, omdat deze mij het gevoel geeft dat de schrijver me begrijpt. 
Andere boeken over dit onderwerp hebben vaak namen als 'Diagnose ADHD' of 'U en uw ADHD'. Dat klinkt zo afstandelijk, brrr! Nu gaat dit boek niet perse alleen maar over ADHD, maar je begrijpt vast mijn punt.
Goed. Toen ik het boek vastpakte las ik de kleine letters: 'Een werkboek voor kinderen en volwassenen.' Aha! Het is een boek waar je in kunt werken, dingen kunt doen! Ook dat sprak me aan. Het staat vol met lijstjes, opdrachtjes en denkwolkjes die je kunt invullen.

Als je door het boek heen bladert valt het snel op dat er veel tekeningetjes in staan. Erg herkenbare en 'catchy' tekeningetjes. Ja, ook door de illustrator voel ik me begrepen!
Verder staat het vol met gedachtenwolkjes met daarin 'doemgedachten', gedachten die vaak door volle hoofden spoken. Erachter staat dan hoe ze beter kunnen denken.
Ik quote even een voorbeeldje uit het boek dat ik ook wel op mijzelf vind slaan:

Gedachte:           

'Dit gaat vast weer helemaal fout!'

Betere gedachte: 

'Ik probeer het gewoon! Hoe kan ik nu van tevoren weten of het fout gaat, ik ben toch geen helderziende?'

Daarnaast vind je superveel tips om je volle hoofd leeg te maken, aan mensen uit te leggen hoe het in jouw hoofd zit en om er makkelijker mee om te kunnen gaan in dagelijkse situaties. Deze tips zijn op een heel speelse en luchtige manier verwoord, zodat jonge kinderen ze begrijpen en toe kunnen passen.

Het laatste deel van het boek is gewijd aan het helpen van iemand met een vol hoofd. Hier kan je als ouder of leerkracht van een kind met een vol hoofd veel uit halen. Een tip die ik erg graag wil highlighten: Vráág hoe je kunt helpen.
Deze tip is zo belangrijk. Vraag gewoon aan het kind of het wil dat je het even met rust laat, een knuffel geeft of dat jullie het meteen uitpraten. Ik weet zeker dat kinderen dit perfect zelf aan kunnen geven. Zo maak je het makkelijker voor jezelf én voor het kind. Een extra voordeel; het kind voelt zich serieus genomen. Waarschijnlijk heeft het al zó vaak uitspraken gehoord als: 'Wat je nu doet, begrijp ik totaal niet,' of: 'Als je zo doet, kan ik je niet helpen.' Het is oké om je kwetsbaar op te stellen naar het kind toe, te laten zien dat jij niet altijd alles beter weet en het kind om raad te vragen. Daar krijgt het ook nog eens zelfvertrouwen van!

Kortom, dit boek is echt een aanrader voor leerkrachten, ouders, begeleiders van- en kinderen, maar ook volwassenen met een vol hoofd!

Een paar voorbeeldjes van de herkenbare en catchy plaatjes!

COMPARISON IS THE THIEF OF JOY

Als er íets is dat ik de afgelopen dagen heb geleerd, is het dat je jezelf niet moet vergelijken met anderen. Ja ik weet het, deze uitspraak is inmiddels enorm cliché. Je hoort hem namelijk al voorbij komen sinds je in de kleuterklas zit. Alleen wordt 'ie dan anders geformuleerd: 'Als hij van de brug springt, doe jij dat dan ook?' Nee duh! Natuurlijk niet. Duidelijk.

Er zijn echter ook 'zaken' waarbij dit minder duidelijk is en één ervan is precies de reden waarom ik juist de afgelopen dagen veel heb geleerd over het vergelijken met anderen; carnaval.
'Maar Robi, dat is toch écht iets voor jou? Dan kun je lekker gek en druk doen zonder dat iemand er iets van zegt!' 'Je staat er ook gewoon niet open voor, je hebt vooraf je oordeel al klaar.' 'Ga gewoon mee joh, je vindt het vast wel leuk als je er eenmaal bent.'

Oké, oké, misschien hebben ze gelijk. Als iedereen het zo te gek vindt, dan moet er toch wel iets leuks aan zijn? Misschien moet ik het toch nog een keer proberen.
Vol goede moed stap ik de carnavalswinkel binnen om accessoires te scoren. Het deel van het verkleden vind ik overigens wél leuk, dus deze drempel was niet erg hoog en na een kwartier stap ik met een tas vol matchy fee-spulletjes naar buiten. Diezelfde avond hijs ik mezelf in mijn kostuum en vertrek ik zonder vooroordelen (ja, ik stel me open!) naar mijn vriendinnen. Daar aangekomen is iedereen al helemaal in de sfeer, de wijn staat op tafel en iedereen is verkleed. Mijn vriendin vraagt mij om leuke muziek op te zetten, dus thank god, géén carnavalsmuziek! Oké, het valt inderdaad mee. Ik schenk een glas limonade in voor mezelf (ja, lach maar even, ik ben het gewend), want ik houd er niet van om dronken te worden en ga rustig op een barkruk zitten. De mensen om me heen drinken echter wél alcohol en na een tijd hebben zij wél behoefte aan carnavalsmuziek. Maar goed, ik ging me openstellen toch? Dus ik oordeel niet en 'probeer' het leuk te vinden. Na een tijdje heb ik het toch gehad met die muziek en ik ben erg moe geworden van het gek doen en alle verklede mensen. Nee, sorry, maar ik ga niet meer mee naar de kroeg. Dit was weer even genoeg carnaval voor vandaag, maar het was pas dag 1, ik kan het nog vier dagen proberen. Na een rustdagje ga ik twee dagen later weer vol goede hoop op pad. Wel pas 's avonds, de hele dag houd ik niet vol. 
Ik zwerf door de verschillende kroegen, die zijn omgetoverd tot een carnavalswalhalla. Iedereen is stomdronken en lijkt het naar zijn zin te hebben. Ikzelf heb het echter niet zo naar mijn zin. Het is hartstikke druk en terwijl ik me een weg door de dronken, zwetende, hossende massa probeer te vinden, blijven mijn vleugeltjes overal achter hangen, wordt mijn haarband constant van mijn hoofd geplukt en moet ik moeite doen om de graaiende mannenhanden van me af te slaan. Na een uurtje rondgelopen te hebben, denk ik: 'Wat doe ik mijzelf in godsnaam aan? Ik vind dit helemaal niet leuk! Dit wist ik eigenlijk al van tevoren. Waarom sleur ik mezelf hier naartoe?'
Juist, omdat iedereen het leuk vindt en 'omdat het echt wat voor mij is.' Nou, niet dus, ik wens iedereen nog heel veel plezier, maar ik doe er niet meer aan mee.

Naast carnaval, zijn er meer situaties waarbij ik het erg moeilijk vind om mijzelf niet met anderen te vergelijken. Geregeld schieten de gedachten: 'als iedereen het kan, moet ik het toch ook kunnen?' door mijn hoofd. Zo ook toen ik een tijdje geleden begon met werken in een café, dat tot vier uur 's nachts geopend was. Doordeweeks ging ik naar school en vrijdag- en zaterdagnacht werkte ik dan in die kroeg. Ja, inderdaad, ik gooide mijn hele ritme om en haalde de structuur volledig weg uit mijn leven, maar dat konden mijn collega's toch ook? Dus ik zette door. Een half jaar lang. Toen kwam ik erachter dat ik het niet aan kon. Mijn stage- en studieresultaten begonnen eronder te lijden. Zonder dat werk had ik al moeite om mijn studie op de rit te houden, maar nu maakte ik het mezelf wel erg moeilijk. Het was lastig voor me om te accepteren dat ik het niet kon, en anderen wel.
Ik neem vaak teveel hooi op mijn vork, omdat iedereen dat kan en doet. Maar eigenlijk heb ik ontzettend veel behoefte aan rustmomentjes, om even alles te kunnen verwerken, en aan structuur. Veel meer dan anderen. Dat moet ik accepteren, vroeg of laat kom ik mezelf toch iedere keer weer tegen.